Thứ bảy, ngày 31/5/2025

Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Hải Dương: 50 năm một chặng đường!

Thứ Tư 28/05/2025 07:07

Xem với cỡ chữ
Chiến thắng mùa Xuân năm 1975 đã đưa đất nước ta bước sang một trang sử mới với hòa bình, thống nhất và độc lập, đồng thời cũng mở ra cho nền văn học - nghệ thuật (VHNT) nước nhà một giai đoạn mới, phát triển trong tính tổng thể, toàn vẹn, tiến bộ và cách mạng. Trang sử mới ấy không chỉ được viết bằng máu và hoa, mà còn được khắc họa sâu đậm bằng những thanh âm, đường nét, và ngôn từ của văn học nghệ thuật, được phản ánh chân thực và sâu sắc cuộc sống mới, con người mới và những khát vọng vươn lên mạnh mẽ của cả dân tộc. Hòa mình vào dòng chảy ấy, dòng chảy Văn hóa Xứ Đông"vẫn chảy miệt mài, liên tục trong văn học nghệ thuật Hải Dương, không chỉ phản ánh chân thực đời sống, con người nơi đây mà còn bồi đắp, nuôi dưỡng những giá trị tinh thần cốt lõi, tạo nên bản sắc văn hóa độc đáo, đậm đà khí chất Xứ Đông. Các tác phẩm, công trình VHNT của các thế hệ văn nghệ sĩ Hải Dương luôn thể hiện giá trị nhân văn, phản ánh rõ nét quá trình xây dựng và phát triển của tỉnh, đặc biệt trong thời kỳ đổi mới và hội nhập quốc tế.

Khởi đầu cho sự phát triển của VHNT Hải Dương

Hội Văn học Nghệ thuật (VHNT) tỉnh Hải Hưng (nay là tỉnh Hải Dương) ra đời ngày 4/1/1978, đánh dấu bước phát triển quan trọng của văn nghệ địa phương sau ngày thống nhất đất nước. Trải qua gần 50 năm, 10 kỳ Đại hội, t ừ 96 hội viên ban đầu ở nhiều lĩnh vực, Hội đã trải qua quá trình củng cố, phát triển mạnh mẽ. Dù có giai đoạn tách tỉnh (1997) và tái lập, đến nay, Hội VHNT tỉnh Hải Dương đã quy tụ gần 250 văn nghệ sĩ, trong đó có nhiều tài năng được ghi nhận ở cấp Trung ương và mang danh hiệu cao quý. Hội VHNT không ngừng kiện toàn bộ máy, đổi mới hoạt động và tạp chí "Văn nghệ Hải Dương", trở thành cơ quan ngôn luận quan trọng, phản ánh đời sống văn hóa nghệ thuật sôi động của tỉnh.

Ngay từ khi Hội VHNT tỉnh Hải Hưng (nay là Hải Dương) thành lập năm 1978, tạp chí Văn nghệ Hải Hưng (tiền thân của tạp chí Văn nghệ Hải Dương và Tạp chí Phố Hiến ngày nay) xuất bản số đầu tiên với dung lượng 100 trang, đăng tải sáng tác mới nhất của các tác giả là hội viên Hội VHNT tỉnh Hải Hưng khi đó. Từ năm 1997, khi tái lập tỉnh, tạp chí của Hội với tên gọi Tạp chí Côn Sơn được xuất bản 2 tháng/số với 32 trang ru ột. Từ vài chục trang ban đầu, Tạp chí đã tăng lên 72 trang mỗi số, phát hành rộng rãi, trở thành diễn đàn quan trọng cho văn nghệ sĩ địa phương giao lưu, sáng tạo và kết nối với độc giả cả nước. Nhờ sự quan tâm, hỗ trợ từ các cấp chính quyền và chính sách khuyến khích sáng tác, đội ngũ văn nghệ sĩ Hải Dương không ngừng trưởng thành, gặt hái nhiều thành tựu đáng tự hào, đóng góp vào sự phong phú của nền văn học nghệ thuật Việt Nam. Những Huân chương, giải thưởng cao quý mà Hội và các văn nghệ sĩ đạt được là minh chứng cho sự nỗ lực và tài năng, làm giàu thêm giá trị tinh thần cho quê hương Hải Dương văn hiến anh hùng.

Tạo dựng môi trường thuận lợi, đầu tư vào con người để văn học nghệ thuật không ngừng thăng hoa

Trong những năm qua, Tỉnh ủy và UBND tỉnh Hải Dương đã thể hiện sự lãnh đạo sâu sát và toàn diện đối với lĩnh vực VHNT. Tỉnh ủy đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo quan trọng, cụ thể hóa các nghị quyết của Trung ương về phát triển VHNT phù hợp với tình hình địa phương như: Chương trình hành động số 34-CTr/TU, ngày 24/10/2008 về thực hiện Nghị quyết số 23-NQ/TW, ngày 16/6/2008 của Bộ Chính trị (khóa X) về tiếp tục xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới; Chương trình hành động số 62-CTr/TU, ngày 24/7/2014 về thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ 9 Ban chấp hành TW Đảng khóa XI về phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước; Chương trình số 22-CTr/TU, ngày 19/8/2021 về “Phát huy giá trị văn hóa xứ Đông và xây dựng con người Hải Dương đáp ứng yêu cầu phát triển giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030” . Chú trọng phát triển đảng trong lực lượng văn nghệ sĩ và xây dựng tổ chức đảng trong các cơ quan văn hóa; quan tâm công tác giáo dục chính trị tư tưởng, định hướng sáng tác cho văn nghệ sĩ, hướng vào xây dựng con người mới, xây dựng đời sống văn hóa, môi trường văn hóa lành mạnh và thực hiện học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Khuyến khích và thực hiện các chính sách hỗ trợ, bảo trợ cho các tác phẩm VHNT, các công trình đạt giải quốc gia và giải thưởng Văn học nghệ thuật Côn Sơn. Với chu kỳ 5 năm một lần, Giải thưởng Văn học nghệ thuật Côn Sơn đã khẳng định vị thế là một động lực tinh thần không thể thiếu đối với giới văn nghệ sĩ Hải Dương. Sau 8 kỳ trao giải đầy ý nghĩa, hàng trăm tác phẩm xuất sắc, giàu giá trị nội dung và nghệ thuật đã được tôn vinh, góp phần quan trọng trong việc làm phong phú và đặc sắc thêm bức tranh văn hóa của tỉnh.

Bắt nhịp cùng dòng chảy của thời đại số, Hải Dương đã có những bước tiến mạnh mẽ trong việc đưa văn học nghệ thuật lên môi trường số, tạo điều kiện để các tác phẩm đến gần hơn với đông đảo khán giả, đặc biệt là giới trẻ năng động. Tỉnh đã t ích cực chỉ đạo triển khai ứng dụng chuyển đổi số trong hoạt động sáng tác, biểu diễn, giới thiệu, truyền bá các tác phẩm văn học, nghệ thuật, nâng cao chất lượng, số lượng phát hành Tạp chí Văn nghệ, Tạp chí Văn hóa - Thể thao và Du lịch Hải Dương ở cả 2 loại hình in và điện tử.

Cắt băng khai mạc triển lãm

Hàng năm, tỉnh đều chỉ đạo phát động các cuộc thi, liên hoan, trưng bày, triển lãm, tạo cơ hội cho văn nghệ sĩ Hải Dương giao lưu, học hỏi và khẳng định vị thế của mình. Với sự quan tâm đặc biệt, Hải Dương đã chú trọng trong việc phát hiện và bồi dưỡng những mầm non sáng tạo, lực lượng sáng tác trẻ thông qua các lớp bồi dưỡng chuyên sâu, các trại sáng tác trẻ, nhiều tài năng văn học đã có cơ hội được nuôi dưỡng, trưởng thành và khẳng định bản sắc riêng. Tựa như những "vườn hoa" rực rỡ, các ấn phẩm như: Văn nghệ Trẻ” , “ Thời áo trắng” ,“ Hoa nắng sân trường”, “Mùa trái chín”…thật sự là động lực lớn cho những tác giả trẻ có năng khiếu mạnh dạn bước vào con đường sáng tạo VHNT. Các văn nghệ sĩ được tạo điều kiện tham gia các đợt sinh hoạt chính trị, đi thực tế, các trại sáng tác, hỗ trợ tác phẩm, tham dự các cuộc trưng bày, triển lãm, quảng bá, giới thiệu VHNT… đã giúp cho các văn nghệ sĩ của tỉnh tiếp cận sâu sát với hiện thực cuộc sống, bám sát công cuộc lao động, sản xuất để dựng xây quê hương. Đã có hàng nghìn tác phẩm ở nhiều thể loại đã ra đời, trong đó có những tác phẩm có giá trị cao, ghi dấu ấn trong lòng độc giả và đóng góp vào sự phát triển của văn học, nghệ thuật nước nhà, là niềm tự hào của VHNT Hải Dương.

Với ngọn lửa sáng tạo luôn cháy bỏng, văn nghệ sĩ Hải Dương nguyện đồng hành, góp phần làm đẹp thêm đời sống tinh thần, vun đắp những giá trị tốt đẹp cho quê hương

Trong gần 50 năm qua, hoạt động sáng tác VHNT trên địa bàn tỉnh Hải Dương có bước phát triển với dòng mạch chính là “chủ nghĩa yêu nước và nhân văn, gắn bó với dân tộc”. Trong đó, Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh đóng vai trò then chốt trong việc định hướng và nâng cao chất lượng tác phẩm, góp phần xây dựng một nền VHNT đậm đà bản sắc dân tộc, đậm đà khí chất Xứ Đông thấm đẫm trong từng tác phẩm. Đó là sự kết hợp hài hòa giữa nét đẹp truyền thống và tinh thần đổi mới, là lòng tự hào về những di sản văn hóa nghìn năm, là niềm đam mê với các loại hình nghệ thuật dân gian như: chèo, ca trù…; là sự trân trọng những giá trị đạo đức tốt đẹp, là tinh thần hiếu học, trọng nghĩa, là ý chí kiên cường vượt khó vươn lên…Văn học nghệ thuật Hải Dương không né tránh những góc khuất của cuộc sống, mà mạnh dạn phản ánh, góp tiếng nói xây dựng, hướng đến những giá trị Chân - Thiện - Mỹ .

Các sáng tác văn học, nghệ thuật của văn nghệ sĩ Hải Dương được thể hiện khá phong phú và đa chiều; sáng tác theo nhiều đề tài, chủ đề khác nhau. Mỗi văn nghệ sĩ đều có sự tìm tòi, bứt phá, sức sáng tạo, tinh thần lao động nghiêm túc, đầy trách nhiệm trong sáng tạo tác phẩm, mang đậm hơi thở cuộc sống, phản ánh chân thực đời sống, văn hóa, khai thác các góc cạnh của cuộc sống đời thường, lao động sản xuất của người dân, bản sắc văn hóa, vẻ đẹp thiên nhiên, vùng đất và con người Hải Dương ... tất cả làm nên diện mạo đa dạng và phong phú của văn học nghệ thuật tỉnh, góp phần nâng cao tính chiến đấu của văn học nghệ thuật, phục vụ tốt nhiệm vụ chính trị của đất nước, địa phương và nhu cầu thưởng thức của Nhân dân, góp phần xây dựng đời sống văn hóa cơ sở và gìn giữ, bảo tồn văn hóa truyền thống của vùng đất Hải Dương văn hiến anh hùng.

Tự do trong sáng tạo nghệ thuật và sự đa dạng về nội dung, phong cách sáng tác, phương thức biểu hiện của giới văn nghệ sĩ được tôn trọng; dấu ấn cá nhân, cá tính sáng tạo tiếp tục được khẳng định. Đặc biệt là sự xuất hiện của thế hệ tác giả trẻ, mang theo nguồn năng lượng dồi dào và những góc nhìn mới mẻ, đa dạng về phong cách, là một tín hiệu trân trọng, làm phong phú và sinh động thêm bức tranh văn học nghệ thuật của tỉnh. Gần 390 đầu sách thuộc nhiều thể loại đã được xuất bản của tập thể Hội và cá nhân các tác giả gồm: các tuyển tập Văn xuôi, Thơ, Lý luận phê bình, Kịch bản Sân khấu, âm nhạc, Nhiếp ảnh, Mỹ thuật, Kiến trúc trong đó có những ấn phẩm có giá trị, đoạt nhiều giải thưởng lớn như các tác phẩm của các tác giả: Phù Thăng, Nguyễn Luận, Văn Anh, Đỗ Thị Hiền Hòa, Nguyễn Thanh Cải, Nguyễn Thị Việt Nga, Nguyễn Thu Hằng, Đinh Ngọc Hùng, Nguyễn Hữu Phách, Phạm Hữu Đức, Nguyễn Lam Điền, Huệ Văn, Nguyễn Ngọc San, Thi Nguyên… cùng với đó là hàng chục đĩa CD, VCD ca nhạc như: DVD giọng hát chèo của nghệ sĩ ưu tú Thanh Vấn; nghệ sĩ nhân dân Thúy Mơ; nghệ sĩ ưu tú Minh Phương…

Ảnh: Nguồn Báo Hải Dương

Các hoạt động triển lãm mỹ thuật, nhiếp ảnh quy mô lớn, cùng với những đóng góp trong lĩnh vực kiến trúc và sân khấu càng khẳng định sức sáng tạo phong phú và những thành tựu đáng tự hào của VHNT Hải Dương trên cả nước và quốc tế. Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh tham gia với sự trưng bày của hơn 7.000 tác phẩm tranh, tượng, phù điêu của các họa sỹ gạo cội như: Phạm Trí Tuệ, Phạm Khải Hồng, Lê Hướng Quỳ, Hà Huy Chương, Đặng Thành Long, Hạ Bá Định, Đặng Việt Cường, Đỗ Khải, Phạm Đình Tùng, Lương Văn Tiến, Văn Trọng, Nguyễn Tiến Quân, Đinh Thị Thu Mai, Nguyễn Quang Hoan, Nguyễn Đinh Duy Quyền, Phùng Tuệ, …; 125 cuộc triển lãm ảnh nghệ thuật với hơn 23.500 bức ảnh nghệ thuật - thời sự đã được trưng bày trong đó có những tác phẩm khẳng định vị thế của nhiếp ảnh Hải Dương như: Huy chương vàng toàn quốc của Trần Quang Thông, có những tác phẩm đã vượt ra khỏi không gian trong nước để hội nhập với quốc tế như: tác phẩm của Đỗ Thanh Mai, Hoàng Hiệp, Phùng Trọng Tuệ, Thiện Tín…Các văn nghệ sỹ là các kiến trúc sư đã thiết kế, thi công hơn 600 tác phẩm kiến trúc và công trình quy hoạch; tham gia tổ chức và dàn dựng gần 70 vở (chèo, kịch nói) và 70 chương trình ca nhạc; dàn dựng gần 1.000 vở sân khấu, ca nhạc không chuyên giúp các ngành, địa phương...

Với những đóng góp quan trọng đó, Hội VHNT Hải Dương đã được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba ; 01 Cờ thi đua, 01 Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ; 04 Cờ thi đua xuất sắc của Ủy ban Toàn quốc Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam; 15 bằng khen của Ủy ban Toàn quốc Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam; 01 Bằng khen của Tỉnh ủy, 01 giấy khen của Đảng ủy khối các cơ quan tỉnh cho Chi bộ cơ quan Hội; 03 Cờ thi đua xuất sắc, 164 Bằng khen của UBND tỉnh cho tập thể, cá nhân; 155 Kỷ niệm chương vì sự nghiệp VHNT Việt Nam; 03 Nghệ sĩ phong tặng Nghệ sĩ nhân dân, 20 nghệ sĩ được phong tặng Nghệ sỹ ưu tú; 06 hội viên được phong tặng Nghệ nhân ưu tú. Có hàng ngàn tác phẩm được đăng và phát trên các phương tiện thông tin đại chúng, đạt nhiều giải thưởng cấp tỉnh, khu vực, toàn quốc, trong đó có: 01 giải thưởng Nhà nước; 619 giải toàn quốc; 119 giải khu vực; 654 giải thưởng cấp tỉnh…

Có thể khẳng định rằng, trong những năm qua, dưới sự lãnh đạo sát sao của Tỉnh ủy, HĐND, UBND cùng sự đồng hành của Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam và sự phối hợp hiệu quả của các cấp, các ngành, các địa phương, Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Hải Dương đã gặt hái những thành tựu ấn tượng, mang đến một diện mạo tươi mới cho văn nghệ tỉnh nhà. Những khởi sắc này tiếp tục khẳng định vai trò không thể thiếu của văn học nghệ thuật trong đời sống tinh thần, trong sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh và đất nước, góp phần vun đắp những giá trị tốt đẹp và xây dựng con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững trong kỷ nguyên mới.

Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy

CÁC BÀI VIẾT KHÁC: