Qua 5 năm thực hiện phong trào “Chống rác thải nhựa” do Trung ương Hội LHPN Việt Nam phát động, nhiều mô hình, cách làm hay, sáng tạo, hiệu quả, Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) các cấp trong tỉnh đã tạo được sự lan toả rộng khắp trong cán bộ, hội viên phụ nữ và Nhân dân, qua đó góp phần nâng cao nhận thức, hành vi của cán bộ, hội viên phụ nữ và Nhân dân, cải thiện môi trường xung quanh, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân trên địa bàn tỉnh.
Đa dạng hình thức tuyên truyền, vận động
Thực hiện sự chỉ đạo của Trung ương Hội LHPN Việt Nam về hưởng ứng phong trào “Chống rác thải nhựa” nhằm ngăn ngừa, hạn chế mức độ gia tăng ô nhiễm, suy thoái và sự cố môi trường do sản phẩm nhựa dùng một lần và túi nilon khó phân hủy gây ra, Hội LHPN tỉnh đã chỉ đạo các cấp hội cơ sở đẩy mạnh công tác tuyền truyền vận động và xây dựng những mô hình, cách làm hay để thực hiện hiệu quả, góp phần chuyển biến hành động cho các tầng lớp phụ nữ và người dân về chống rác thải nhựa, phân loại, xử lý rác thải trên địa bàn.
Phụ nữ Hải Dương tham gia các hoạt động tuyên truyền bảo vệ môi trường
Để triển khai phong trào hiệu quả, Hội LHPN tỉnh đã chỉ đạo các cấp Hội đưa nội dung vận động cán bộ, hội viên phụ nữ tham gia bảo vệ môi trường , “Chống rác thải nhựa” vào chương trình, kế hoạch công tác hằng năm; đồng thời chỉ đạo tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi của hội viên phụ nữ trong việc tham gia bảo vệ môi trường, hạn chế sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần để dần từ bỏ thói quen sử dụng túi nilon và thay thế bằng các sản phẩm thân thiện môi trường, dễ phân hủy; bỏ rác đúng nơi quy định, không vứt rác bừa bãi, chủ động phân loại rác thải; tổ chức vận động, tuyên truyền, tập huấn về những tác hại của túi nilon và yêu cầu hội viên ký cam kết thay đổi thói quen của bản thân và gia đình bằng việc trang bị thùng đựng rác tại gia đình; sử dụng giỏ nhựa đi chợ; hạn chế sử dụng túi nilon trong mua bán, trao đổi hàng hóa. Đồng thời, hằng năm Hội LHPN tỉnh đều hướng dẫn, chỉ đạo các cấp Hội LHPN trong tỉnh tích cực đăng ký với cấp ủy tham gia xây dựng các mô hình về bảo vệ môi trường gắn với tiêu chí 3 sạch “Sạch nhà, sạch bếp, sạch ngõ” của cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 có, 3 sạch” và cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”.
Nhận thức rõ vị trí, vai trò, tầm quan trọng của phụ nữ trong việc giữ gìn vệ sinh gia đình cũng như môi trường sống, hằng năm, Hội LHPN tỉnh đã tổ chức nhiều đợt truyền thông về phong trào “Chống rác thải nhựa” gắn với Cuộc vận động phụ nữ “ Xây dựng gia đình 5 có, 3 sạch”, “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”; Tuần lễ quốc gia Nước sạch – Vệ sinh môi trường, Ngày môi trường thế giới, Chiến dịch làm cho thế giới sạch hơn … Tại các buổi truyền thông, hội viên, phụ nữ và người dân đã được cung cấp thông tin về thực trạng vấn đề rác thải nhựa hiện nay tại địa phương và các giải pháp phòng, chống rác thải nhựa từ gia đình và hội viên, phụ nữ, nhằm giảm thiểu tình trạng ô nhiễm do rác thải nhựa dùng một lần và túi nilon gây ra; tuyên truyền, vận động cán bộ, hội viên phụ nữ tích cực tham gia hưởng ứng các hoạt động dọn vệ sinh môi trường, thu gom rác thải, khơi thông cống rãnh… Qua đó, góp phần nâng cao nhận thức, vận động cán bộ, hội viên, phụ nữ và người dân hạn chế sử dụng túi nilon và các sản phẩm nhựa dùng một lần để giữ vệ sinh môi trường, dần thay đổi thói quen của bản thân và các thành viên trong gia đình về việc sử dụng các sản phẩm thay thế thân thiện với môi trường thay cho túi nilon và các sản phẩm nhựa dùng một lần. Kết quả, trong 5 năm, các cấp Hội LHPN trong tỉnh đã huy động trên 30 ngàn lượt hội viên phụ tham gia dọn vệ sinh môi trường thu gom được khoảng trên 300 tấn rác; quét dọn, khơi thông 55 km đường làng, rãnh thoát nước, trồng 170.524 cây xanh. Vận động hội viên sử dụng túi nilon thân thiện với môi trường, đã được hội viên, phụ nữ và nhân dân hưởng ứng tích cực.
Đặc biệt, thiết thực lập thành tích chào mừng thành công Đại hội đại biểu phụ nữ tỉnh lần thứ XVII và Đại hội đại biểu phụ nữ toàn quốc lần thứ XIII, Hội phụ nữ các cấp trong tỉnh đã xây dựng 81 ngôi nhà xanh, 40 công trình khuôn viên phụ nữ tự quản, vườn hoa, đường hoa, đường cây xanh ; trồng 65.370 cây xanh các loại; thu gom được gần 50 tấn rác thải nhựa, phế liệu và xã hội hóa nguồn lực được số tiền trên 700 triệu đồng để tặng quà cho phụ nữ, trẻ em nghèo có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Hội LHPN tỉnh Hải Dương đã có 2 công trình nằm trong số 130 công trình toàn quốc, công trình “Thu gom phế liệu xây dựng khuôn viên Nhà văn hóa phụ nữ tự quản” của Hội LHPN thành phố Chí Linh là 1 trong 13 công trình/phần việc tiêu biểu, xuất sắc đã được nhận Bằng khen của Đoàn Chủ tịch Trung ương Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam tại Đại hội đại biểu phụ nữ toàn quốc lần thứ XIII.
Bên cạnh đó, các cấp Hội LHPN trong tỉnh còn có nhiều hoạt động tuyên truyền đến các hội viên phụ nữ và người dân thông qua các lớp tập huấn, hội thảo, hội thi, giao lưu, liên hoan các CLB “Gia đình hạnh phúc 5 không 3 sạch”, nay là Cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 có, 3 sạch”, Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, đặc biệt Cuộc thi Sáng tác các tác phẩm truyền thông về bảo vệ môi trường do Hội LHPN tỉnh tổ chức (năm 2018), đã có 1.398 tác phẩm thơ, tiểu phẩm tham gia. Ban tổ chức đã lựa chọn các tác phẩm đạt giải đăng tải trên bản tin phụ nữ Hải Dương làm tài liệu tuyên truyền. Tuyên truyền, vận động cán bộ, hội viên phụ nữ tham gia h ưởng ứng cuộc thi "Phụ nữ chung tay phục hồi hệ sinh thái" do Trung ương Hội LHPN Việt Nam tổ chức, Hội LHPN phường Cẩm Thượng, thành phố Hải Dương đã xuất sắc là 1 trong 20 sản phẩm trong toàn quốc lọt vào vòng chung kết. Tổ chức Hội thảo“Vai trò của các cấp Hội phụ nữ Hải Dương tham gia xây dựng nông thôn mới” và thăm quan mô hình đường hoa kiểu mẫu tại huyện Nam Sách.
Ngoài ra, hàng năm các cấp Hội LHPN trong tỉnh đã thường xuyên làm tốt công tác tuyên truyền, vận động thông qua việc viết tin, bài tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng; đã có 300 tin bài được đăng tải trên trang thông tin, Fanpage, zalo, facebook của Hội; phát trên 800 lượt trên hệ thống truyền thanh về phân loại và xử lý rác thải tại nguồn, thu gom phế liệu; 11 phóng sự, chuyên mục chủ đề về môi trường; kẻ vẽ và treo được trên 400 khẩu hiệu, panô, áp phích, băng zôn... Riêng năm 2018, Hội LHPN tỉnh biên soạn và in 300 cuốn tuyển tập các tác phẩm truyền thông bảo vệ môi trường và hàng ngàn tờ rơi trang bị đến cơ sở Hội làm tài liệu sinh hoạt hội viên. Thường xuyên sưu tầm, biên soạn tài liệu liên quan đến bảo vệ môi trường trang bị cho các cơ sở làm tài liệu sinh hoạt hội viên.
Xây dựng, duy trì các mô hình thân thiện bảo vệ môi trường
Muốn có hành vi tốt, trước hết phải có nhận thức tốt, đồng thời nói phải đi đôi với làm. Để phong trào “Chống rác thải nhựa” bảo vệ môi trường đi vào chiều sâu, hiệu quả, Hội LHPN tỉnh ngoài việc hướng dẫn, chỉ đạo các cấp Hội đa dạng các hình thức tuyên truyền, vận động, Hội đã quan tâm, chú trọng đến việc xây dựng, duy trì các mô hình thân thiện bảo vệ môi trường.
Hội LHPN tỉnh đã đăng ký với Tỉnh ủy thực hiện mô hình “Phụ nữ với công tác vệ sinh môi trường góp phần xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh; tham gia ký kết Chương trình phối hợp “Chung tay bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh Hải Dương, giai đoạn 2023 – 2025” với Ban Dân vận Tỉnh ủy, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Khoa học và Công nghệ, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn với những chỉ tiêu cụ thể; 12/12 LHPN của các huyện, thị xã, thành phố; 235/235 xã, phường, thị trấn trong tỉnh đều đăng ký với cấp ủy, chính quyền cùng cấp tham gia ít nhất 1 hoạt động về bảo vệ môi trường. Nhiều cách làm hay, mô hình sáng tạo chống rác thải nhựa đã được các cấp Hội LHPN trong tỉnh tích cực triển khai như: thu gom, phân loại, xử lý rác thải (tái chế rác thải nhựa; biến rác thành tiền, thành thẻ bảo hiểm y tế …) như mô hình: “Ngôi nhà xanh”, “N gôi nhà Pin” …
Mô hình "Ngôi nhà xanh"
Tính đến nay, các cấp Hội trên địa bàn toàn tỉnh đã thành lập được 975 mô hình tổ thu gom rác thải, 288 mô hình chi hội phân loại rác thải tại hộ gia đình, 44 mô hình phân loại rác thải đồng ruộng, 149 mô hình phụ nữ tiết kiệm từ thu gom phế liệu, 67 mô hình phụ nữ dùng làn đi chợ, 268 ngôi nhà xanh, 14 ngôi nhà Pin. Từ nguồn bán phế liệu của các mô hình trên đã thu được trên 1,7 tỷ đồng làm nguồn quỹ ủng hộ Chương trình “Mẹ đỡ đầu”, tặng 2.092 suất quà, 185 thẻ BHYT cho phụ nữ, trẻ em khuyết tật, mồ côi, có hoàn cảnh khó khăn; phát trên 9 nghìn thùng đựng rác, làn nhựa cho các hộ gia đình. Thông qua hoạt động của các mô hình, câu lạc bộ của Hội LHPN các cấp đã và đang làm thay đổi từ nhận thức thành hành động cụ thể cho cán bộ, hội viên phụ nữ và nhân dân trên địa bàn tỉnh, qua đó góp phần giữ gìn mỹ quan môi trường xanh - sạch - đẹp ở khu vực đô thị và nông thôn.
Mô hình "Ngôi nhà Pin"
Để hỗ trợ các mô hình hoạt động hiệu quả, năm 2018, Hội LHPN tỉnh đã phối hợp với Bảo hiểm Xã hội tỉnh tham mưu, đề xuất đưa nội dung “Có cơ chế hỗ trợ, đóng bảo hiểm y tế cho người trực tiếp làm nhiệm vụ thu gom, vận chuyển rác thải ở nông thôn” vào Kết luận số 48-KL/TU, ngày 10/7/2018 của Tỉnh ủy về công tác quản lý và bảo vệ môi trường gắn với triển khai thực hiện Đề án “Thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt khu vực nông thôn trên địa bàn tỉnh Hải Dương giai đoạn 2016 - 2021” và được tỉnh đồng ý cấp 70% kinh phí mua thẻ BHYT cho trên 1.600 thành viên trực tiếp thu gom rác thải.
Đặc biệt, từ đầu năm 2022 đến nay, Hội LHPN các cấp đã tập trung chỉ đạo xây dựng các mô hình “Phân loại và xử lý rác thải hữu cơ tại nguồn bằng men vi sinh bản địa IMO”. Hội LHPN tỉnh tổ chức đoàn công tác thăm mô hình xử lý rác thải bằng men vi sinh IMO tại xã Quỳnh Phú, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh. Sau khi học tập kinh nghiệm tại mô hình, Hội LHPN tỉnh cử cán bộ trực tiếp làm thí điểm đồng thời triển khai, hướng dẫn tới các huyện, thành phố, thị xã; tổ chức Hội thảo chuyên đề về “Phân loại và xử lý rác thải hữu cơ tại nguồn bằng men vi sinh bản địa IMO” tại xã Cẩm Văn, huyện Cẩm Giàng nhằm để các cấp Hội trong tỉnh trao đổi, chia sẻ cách làm, kinh nghiệm hay trong quá trình sử dụng men vi sinh bản địa IMO để xử lý rác thải hữu cơ tại hộ gia đình, ứng dụng sau khi xử lý rác thải cho chăn nuôi, trồng trọt. Hiện nay, toàn tỉnh đã có 10/12 huyện, thị xã, thành phố triển khai thực hiện; có 32 mô hình với 695 hộ gia đình xử lý rác thải hữu cơ bằng men vi sinh IMO.
Cùng với các hoạt động hỗ trợ phụ nữ phát triển kinh tế gia đình, Hội LHPN các cấp còn thực hiện việc khai thác các nguồn vốn hỗ trợ gia đình phụ nữ xây, sửa các công trình vệ sinh. Tính đến tháng 6/2023, Hội phụ nữ các cấp đang quản lý, điều hành nguồn vốn trên 3.157 tỷ đồng từ các tổ chức tín dụng (Ngân hàng Chính sách xã hội, Ngân hàng Nông nghiệp, Quỹ hỗ trợ Phụ nữ phát triển, Tổ chức Tài chính vi mô Tình Thương …) cho 69.413 hộ gia đình phụ nữ vay. Trong 5 năm qua, Hội đã giúp 5.876 hộ gia đình đạt đủ 8 tiêu chí cuộc vận động 5 có, 3 sạch.
Với những nỗ lực, cố gắng của các cấp Hội LHPN trong tỉnh, sự hưởng ứng tích cực của cán bộ, hội viên phụ nữ, cùng với sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể trong tỉnh có thể khẳng định phong trào “ Chống rác thải nhựa ” thời gian qua đã tạo được sự lan tỏa rộng khắp trong cán bộ, hội viên phụ nữ và tạo được sự đồng thuận trong Nhân dân, từng bước thay đổi nhận thức, hành vi, ý thức, trách nhiệm của mỗi cá nhân, cộng đồng trong công tác bảo vệ môi trường, qua đó góp phần giữ gìn môi trường xanh - sạch - đẹp, xây dựng nếp sống văn minh, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân trên địa bàn tỉnh.
Với những kết quả đạt được trong phong trào “Chống rác thải nhựa” thời gian qua, Hội LHPN tỉnh Hải Dương đã vinh dự được xét, đề nghị Trung ương Hội LHPN Việt Nam tặng Bằng khen vì có thành tích xuất sắc trong 5 năm thực hiện phong trào “Chống rác thải nhựa” giai đoạn 2018 - 2023.