Sáng 26 tháng 10, tại khách sạn Nacimex thành phố Hải Dương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn và Ủy ban Nhân dân tỉnh Hải Dương phối hợp tổ chức Hội thảo "Thúc đẩy chế biến, tiêu thụ nông sản tỉnh Hải Dương trong bối cảnh hội nhập quốc tế".

Các đại biểu và khách mời tham dự Hội thảo

Dự Hội thảo có ông Trần Thành Nam, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Tham tán kinh tế EU, Tham tán và Bí thư thứ nhất Cộng hòa Pháp; Tham tán Đại sứ quán Hàn Quốc, Nhật Bản tại Hà Nội; lãnh đạo Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) tới dự.

Phía tỉnh Hải Dương có ông Nguyễn Dương Thái, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; ông Nguyễn Anh Cương, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh  cùng lãnh đạo các Sở, ban ngành liên quan của tỉnh.   

Hội thảo còn có sự tham gia của một số tập đoàn đa quốc gia như  An Phát Holdings, các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh chuyên cùng các nhà khoa học, chuyên gia về lĩnh vực sản xuất, chế biến và bảo quản nông sản trong và ngoài nước.

Khai mạc hội thảo, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Hải Dương Nguyễn Anh Cương nhấn mạnh tiềm năng và thế mạnh của nông nghiệp tỉnh Hải Dương trong việc phát triển nông nghiệp nông thôn, nâng cao đời sống nhân dân và vai trò quan trọng của nông nghiệp sạch, nông nghiệp chế biến trong việc cạnh tranh xuất khẩu, làm tăng giá trị của hàng nông sản.   Tỉnh cũng có nhiều tiềm năng để phát triển kinh tế nông nghiệp chất lượng cao nhờ hạ tầng giao thông tốt, đồng bộ, nguồn đất đai phì nhiêu giàu dinh dưỡng rất thuận lợi để canh tác rau quả chất lượng cao. Đây cũng là dịp để các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh hợp tác, kết nối giao thương, đầu tư và sản xuất, chế biến, bảo quản nông sản, đẩy mạnh xuất khẩu. Từ đó, nâng cao vị thế thương hiệu và sự hiện diện của nông sản Hải Dương tại thị trường trong nước và quốc tế.

Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Nguyễn Anh Cương phát biểu tại hội thảo

Những năm qua, sản lượng nông sản hàng năm của tỉnh vẫn thường cung cấp cho các thành phố lớn trong cả nước và xuất khẩu sang các thị trường EU, Úc, Hàn Quốc, Nga, Trung Đông và nhiều quốc gia khác với đa dạng chủng loại sản phẩm từ cà rốt, ớt, rau xanh, vải quả, ổi, hành, tỏi và một số nông sản chất lượng khác. Từ thực tế đó, các địa phương trong tỉnh đã phát triển nhiều vùng sản xuất cây nông nghiệp hàng hóa tập trung. Các doanh nghiệp sản xuất và chế biến nông sản cũng tăng cường hợp tác với các hợp tác xã nông nghiệp để cùng đẩy mạnh sản xuất, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, đầu tư máy móc, trang thiết bị sơ-chế biến nông sản trước xuất khẩu để làm gia tăng giá trị nông sản. Tăng cường phát triển mô hình liên kết, hợp tác tiêu thụ nông sản ở nhiều địa phương.

Trong  năm 2018, nông nghiệp đã đóng góp 0,6% trong tăng trưởng kinh tế chung của tỉnh, tương đương 18.318 tỷ đồng. Hằng năm, sản lượng thóc gạo đạt khoảng 800.000 tấn, rau củ đạt khoảng 900.000 tấn. Nhiều sản phẩm có thế mạnh là đặc sản như vải thiều được xuất khẩu sang nhiều quốc gia; gạo nếp cái hoa vàng, hành tỏi, cà rốt, ổi Thanh Hà có giá trị kinh tế cao đạt tiêu chuẩn xuất khẩu nhưng lượng xuất khẩu vẫn chưa tương xứng với tiềm năng nông nghệp của tỉnh. Bên cạnh đó, số lượng thịt gia súc, gia cầm hơi đạt 140.000 tấn/năm và khoảng 74.000 tấn thủy sản/năm. Dựa trên lợi thế sẵn có Hải Dương tiép tục định hướng phát triển mạnh sản xuất chế biến nông nghiệp hàng hóa tập trung, áp dụng quy trình VietGAP trong trồng trọt để tạo ra sản phẩm an toàn, chất lượng, đáp ứng yêu cầu tiêu dùng và xuất khẩu.

Theo báo cáo của Sở NN&PTNT, tỉnh Hải Dương hiện có 120.000 ha gieo trồng lúa, cho sản lượng 700.000 tấn/năm (diện tích lúa chất lượng cao chiếm 67%); diện tích rau các loại là 31.000ha đạt sản lượng 720.000 tấn/năm. Trong đó có nhiều vùng sản xuất tập trung như: Hành, tỏi tại huyện Kinh Môn và Nam Sách; cà rốt (huyện Nam Sách và Cẩm Giàng); củ đậu (huyện Kim Thành và Kinh Môn); bắp cải, súp lơ (tại huyện Gia Lộc, Tứ Kỳ, Thanh Miện). Ngoài ra, diện tích cây ăn quả các loại ở Hải Dương khoảng 21.000 ha, trong đó đã hình thành các vùng cây ăn quả đặc sản có giá trị kinh tế cao như: vải, ổi, na, bưởi đào… Toàn tỉnh có 15 khu chăn nuôi hàng hóa xa khu dân cư với quy mô từ 3 ha trở lên. Có 732 trang trại chăn nuôi, trong đó 521 cơ sở chăn nuôi đáp ứng tiêu chí sản xuất nông nghiệp sạch, công nghệ cao, 11.000 ha nuôi trồng thủy sản với sản đạt 74.000 tấn/năm. Tỉnh hiện có khoảng 7.000 cơ sở chế biến lương thực, thực phẩm và 1.000 cơ sở chế biến rau, củ, quả nhưng những cơ sở quy mô doanh nghiệp chưa nhiều.

Với nhiều thế mạnh về sản xuất, chế biến nông sản, thực phẩm nhưng giá trị kinh tế trong sản xuất nông nghiệp mang lại còn thấp, chưa tương xứng với tiềm năng của tỉnh, nguyên nhân chính do sản xuất nông nghiệp vẫn manh mún, công tác xúc tiến thương mại cho hàng nông sản chưa đủ mạnh, việc xây dựng thương hiệu nông sản chưa thực sự hiệu quả, nhiều doanh nghiệp vẫn trông chờ vào sự hỗ trợ của Nhà nước mà chưa chủ động xây dựng quảng bá thương hiệu và chế biến sâu khi xuất khẩu hàng hóa ra thị trường nước ngoài.

Từ thực tế số lượng doanh nghiệp chế biến trong tỉnh còn thấp so với mặt bằng chung của cả nước; các doanh nghiệp chưa chủ động được nguồn nguyên liệu và vẫn phải thu mua từ nhiều nguồn; công nghệ thu hoạch, chế biến và bảo quản chưa được các doanh nghiệp đầu tư bài bản vì cần vốn lớn và sau khi đầu tư phải vận hành thường xuyên; tỷ lệ tổn thất sau thu hoạch còn cao (từ 10 – 20% tùy sản phẩm). Trình độ quản lý và trình độ tay nghề của người lao động lĩnh vực nông nghiệp chưa đáp ứng yêu cầu trong bối cảnh hội nhập quốc tế. Theo ước tính, còn khoảng trên 90% sản phẩm rau, củ, quả của tỉnh vẫn chưa qua chế biến. Vì vậy phát triển sản xuất nông nghiệp cần phải gắn với công nghiệp chế biến, bảo quản để làm tăng giá trị gia tăng cho sản phẩm.  

Để nông nghiệp mang lại giá trị kinh tế cao, làm cơ sở nền tảng cho kinh tế nông thôn phát triển nhanh, tại hội thảo, ông Trần Văn Quân, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hải Dương đề xuất Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn có chính sách chuyển đổi một số diện tích đất trồng lúa của tỉnh sang trồng cây ăn quả chất lượng cao, đồng thời đề nghị các Bộ, ngành Trung ương tiếp tục tạo điều kiện, hỗ trợ để tỉnh thu hút được nhiều doanh nghiệp lĩnh vực nông nghiệp, chế biến nông sản về đầu tư xây dựng tại Hải Dương, đưa Hải Dương trở thành trung tâm chế biến, bảo quản nông sản của vùng Đồng bằng sông Hồng.

Tại hội thảo, các chuyên gia về sản xuất, chế tạo bao bì nông sản và đại diện một số tập đoàn quốc tế lớn có trụ sở tại Việt Nam đã giới thiệu công nghệ bảo quản nông sản tiên tiến đang được áp dụng tại các quốc gia trên thế giới và phục vụ xuất khẩu, đóng gói hàng hóa đạt chuẩn tại siêu thị sẽ giúp ích rất nhiều cho hàng nông sản của Hải Dương khi hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng.

Hội thảo đưa ra nhiều giải pháp phát triển chế biến, tiêu thụ nông sản trong thời gian tới cho tỉnh Hải Dương

Nhiều tham luận cũng cho rằng Hải Dương cũng đang đứng trước nhiều cơ hội lớn để nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững sản phẩm nông nghiệp. Vì vậy cần có cơ chế, chính sách thu hút doanh nghiệp đầu tư dây chuyền chế biến, bảo quản nông sản; ứng dụng kịp thời các công nghệ tiên tiến trong chế biến và bảo quản nông sản sau thu hoạch để đáp ứng được nhu cầu tiêu dùng của khách hàng trong nước và quốc tế. Công tác xây dựng, giới thiệu và quảng bá thương hiệu sản phẩm cần phải được coi trọng để khách hàng dẽ dàng nhận diện sản phẩm. Đó là những yếu tố then chốt để nông sản tỉnh Hải Dương có chỗ đứng chắc chắn trong các kệ siêu thị trong và ngoài nước. Bên cạnh đó, tỉnh cũng cần tăng cường kết nối các doanh nghiệp bảo quản, chế biến với đơn vị sản xuất, cung cấp nông sản thông qua các hội nghị để nâng cao giá trị kinh tế của ngành nông nghiệp.

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Trần Thành Nam cho biết: “Chính phủ đã có những chính sách về khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, về phát triển nông nghiệp hữu cơ và đặt mục tiêu, Việt Nam sẽ phấn đấu là 1 trung tâm chế biến sâu của nông nghiệp thế giới, đưa Việt Nam trở thành 1 trong 15 quốc gia xuất khẩu nông sản lớn nhất thế giới. Đây là cơ hội lớn và cũng là thách thức cho ngành nông nghiệp Hải Dương. Với những thế mạnh hiện có, Hải Dương có đủ điều kiện để xây dựng trung tâm chế biến sâu về nông nghiệp”.

Thứ trưởng Bộ NN & PTNT Trần Thanh Nam phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo

Tuy nhiên để làm được điều này, Hải Dương cần tập trung thu hút doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực chế biến và bảo quản nông sản, song song với đẩy mạnh quảng bá thương hiệu sản phẩm nông nghiệp có thế mạnh. Tỉnh cũng có chính sách khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư các cơ sở bảo quản, thu mua đóng gói tại các vùng sản xuất để giảm hao hụt và tổn thất sau thu hoạch; áp dụng công nghệ hiện đại vào chế biến; hỗ trợ doanh nghiệp kết nối tiêu thụ sản phẩm tại các thành phố lớn, tăng cường ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, tích tụ đất đai để mở rộng sản xuất, phát triển nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ...

Tiếp thu những ý kiến chỉ đạo của Thứ trưởng Bộ Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Trần Thanh Nam, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Nguyễn Anh Cương cam kết tỉnh sẽ có những chính sách phù hợp, linh hoạt để thu hút các nhà đầu tư vào lĩnh vực chế biến, bảo quản nông sản. Tỉnh sẽ vận dụng linh hoạt lợi thế sẵn có của địa phương về giao thông, đất đai; phân bổ nguồn ngân sách hợp lý để ngành nông nghiệp của tỉnh phát triển mạnh theo chiều sâu, tăng cường sản xuất nông sản sạch chất lượng cao theo tiêu chuẩn VietGap, Global Gap và nông nghiệp hữu cơ, góp phần đưa ngành nông nghiệp của tỉnh phát triển ổn định, bền vững, mang lại giá trị kinh tế cao trong thu nhập của người dân nông thôn.

Cũng trong khuôn khổ Hội thảo đã diễn ra Lễ ký kết hợp tác giữa các doanh nghiệp chế biến, tiêu thụ nông sản trong và ngoài tỉnh với các hợp tác xã, các nhà cung cấp, đơn vị sản xuất và cung ứng dịch vụ nông nghiệp trên địa bàn tỉnh.

Các doanh nghiệp chế biến, tiêu thụ nông sản ký kết hợp tác với các nhà cung cấp dịch vụ về nông nghiệp của tỉnh Hải Dương